Ból gardła lub chrypka często sygnalizują konieczność złożenia wizyty u lekarza specjalisty. Wielu osobom wydaje się, że dolegliwości spowodowała na przykład nie zaleczona do końca infekcja górnych dróg oddechowych. Jak się jednak okazuje, bardzo często przyczyna jest zupełnie inna. Lekarze specjaliści wskazują np. na nadmierne forsowanie głosu, czynniki środowiskowe i klimatyczne czy nadmierne palenie papierosów.
Zwykle najpierw pojawia się niepokój: dlaczego zmieniła się barwa głosu bądź pojawił się dyskomfort w gardle, np. przy przełykaniu? Już takie sygnały powinny skłaniać nas do wybrania się do lekarza specjalisty laryngologa, który niemal natychmiast jest w stanie rozpoznać, co dolega i jak należy się leczyć. Podczas pierwszej wizyty dochodzi zwykle do weryfikacji. Wszystko dzięki fachowej ocenie, bo pacjent pojawia się u lekarza z zupełnie innym wyobrażeniem tego, co mu jest.
– Pacjenci to osoby zaniepokojone obniżonym głosem, uczuciem przeszkody w krtani, gardle, pochrząkiwaniem, suchością, chrypką trwającą od kilkunastu tygodni – objawami typowymi dla przewlekłego zapalenia krtani, w tym także związanego z pojawieniem się polipów fałdów głosowych czy obrzęku Reinkego. Chrypka, trwająca dłużej niż 14 dni powinna być diagnozowana – mówi dr nauk medycznych dr n. med. Aleksandra Sztuka – Banel, otolaryngolog z Medicus Clinic we Wrocławiu. Przyznaje przy tym, że pojawiającym się w gabinetach lekarskich osobom wydaje się, że ich dolegliwości to rezultat na przykład niezaleczonego przeziębienia. Tak może być, ale nie musi: – Objawy, które są typowe dla chorób krtani, mogą być maską laryngologiczną chorób gastrologicznych czy endokrynologicznych – wyjaśnia dr Aleksandra Sztuka – Banel, która wskazuje jednocześnie na znacznie groźniej wyglądające symptomy choroby krtani: – Innymi niepokojącymi objawami mogą być duszność, zaburzenia połykania czy krwioplucie wymagające i pilnej diagnostyki, gdyż mogą być objawami poważniejszych schorzeń niż przewlekły stan zapalny, np. nowotworów krtani i gardła dolnego .
Jakie są inne przyczyny zaburzeń głosu?
– Uszkodzenia narządu nerwowo-mięśniowego krtani także powodują zaburzenia emisji głosu. Mogą wystąpić po operacjach gruczołu tarczowego, torakochirurgicznych, przełyku, urazach czy przedłużonej intubacji, w chorobach neurologicznych, guzach, zatruciach – mówi dr dr n. med. Aleksandra Sztuka – Banel. Sugeruje, aby zwrócić też uwagę na tło cywilizacyjne: – Przyczyna to często czynniki środowiskowe jak zanieczyszczenie powietrza, czynniki klimatyczne. Największe znaczenie ma oczywiście przewlekły nikotynizm – to właśnie nadmierne palenie papierosów, zdaniem doktor dr n. med. Aleksandry Sztuki – Banel, stanowić może bardzo często u wielu osób podłoże kłopotów z krtanią. Jakie więc środki można zalecić takim osobom?
– Przede wszystkim ważna jest eliminacja nieprawidłowego czy nadmiernego obciążenia głosu, emisji głosu, zmiana warunków środowiskowych, w tym zaprzestanie palenia papierosów – rekomenduje dr dr n. med. Aleksandra Sztuka – Banel i stwierdza, że sposoby realizacji takich środków są różne, i to nie koniecznie inwazyjne:
– Ćwiczenia prawidłowej emisji głosu. Leczenie farmakologiczne w stanach ostrych jak nawilżenie błony śluzowej, inhalacje, środki przeciwkaszlowe czy antybiotykoterapia w stanach ostrych – wymienia dr dr n. med. Aleksandra Sztuka – Banel. Precyzuje też, jakie sposoby kuracji najlepiej korespondują z określonymi schorzeniami krtani.
– Inhalacje solankowe tylko w stanach przewlekłych czy podostrych. Fizjoterapia jak elektrostymulacja, jontoforezą czy inhalacje drobnocząsteczkowe. Bardzo ważna jest odpowiednia podaż płynów, wody chlorkowo-sodowe, magnezowe i wapniowe z zalecenia lekarza. Postępowanie rehabilitacyjne to ćwiczenia oddechowe i artykulacyjne – zaleca dr dr n. med. Aleksandra Sztuka – Banel, jednocześnie przestrzegając: – Nie są wskazane olejki eteryczne, które wysuszają.
Osobną uwagę poświęca działaniom inwazyjnym: – W przypadkach wymagających interwencji fonochirurgicznej są to zabiegi operacyjne mające na celu przywrócenie prawidłowej czynności fonacyjnej głosu.
Między innymi takich dotyczyły specjalne operacje, jakie zespół lekarzy Medicus Clinic przeprowadził pod kierownictwem doktor Yael Oestreicher – Kedem z Tel-Aviv Sourasky Medical Center. Zajęli się oni pacjentami z polipami fałdu głosowego, guzami krtani, a także obrzękami Reinke. Do każdego z zabiegów specjaliści wykorzystywali specjalny laser CO2.
Zastosowanie go to jedna z najskuteczniejszych metod w zabiegach chirurgicznych krtani. Może mieć on zastosowanie w leczeniu chorób krtani takich jak m.in. rak, guzy, duże torbiele, a więc niemal wszędzie tam, gdzie trzeba usunąć dużo tkanki. Fonomikrochirurgia laserowa wymaga od lekarza wykonującego taki zabieg bardzo dużych umiejętności manualnych, wiedzy i doświadczenia. Tego typu zabiegi z zastosowaniem lasera wykonuje jeszcze niewiele placówek w Polsce. Wiązka lasera CO2 przenosi energię, która absorbowana jest przez cząsteczki wody tzn. wywołuje on natychmiastowe podgrzanie komórek powyżej 100st., i przez to odparowanie tkanek. Daje to efekt cięcia chirurgicznego porównywalnego do skalpela. Zastosowanie Lasera CO2 w trakcie operacji pozwala lepiej kontrolować zakres usuwanych tkanek i jednocześnie zatrzymać krwawienie podczas zabiegu, zmniejszyć mechaniczną traumatyzację tkanek.
